Vorige Volgende

Delen

“Nieuwe manieren vinden om recht te doen”

BESTUURSVOORZITTER RAPLH PANS

Ralph Pans ziet tot zijn tevredenheid dat Kifid van een juridische instantie steeds meer een probleemoplosser is geworden. Die rol vasthouden en uitbouwen moet de missie voor de komende jaren zijn.

Kifid bestaat vijftien jaar. Hoe heeft u het lustrum beleefd?
‘Zo’n jubileum doet je toch weer even denken aan waar we vandaan komen. Hoe heeft deze organisatie zich ontwikkeld? Als ik kijk naar wat we tot stand hebben gebracht, dan zie ik een organisatie waarvan de onpartijdigheid en de neutraliteit niet langer ter discussie staat. We hebben de behandeltijden sterk kunnen verkorten. De tevredenheid neemt toe. En de belangrijkste ontwikkeling: Kifid had in het begin een vrij sterke juridische klank, het was een soort rechtbank, en is steeds meer een probleemoplosser geworden.’

Daarmee doelt u met name op bemiddeling?
‘Ja, dat maakt toch echt een groot verschil. Bij bemiddeling is het immers niet een ander die een uitspraak over jou doet, je moet het zelf doen. Jij zet zélf je handtekening eronder. Het geeft minder juridische haarkloverij, omdat er geen uitspraak op papier meer nodig is. Dat pad zouden we de komende jaren misschien nog verder moeten verkennen. Je ziet trouwens in de hele samenleving dat gezocht wordt naar een ander type oplossingen.’

Waar denkt u dan aan?
‘Dan denk ik aan de toeslagenaffaire of de situatie rondom schadeafhandeling in Groningen. Wat doet men elkaar allemaal aan alvorens er een oplossing ligt? Waarom lukt het niet om sneller een billijke en rechtvaardige oplossing te vinden? Wij hebben met elkaar de opdracht om andere manieren en instrumenten te vinden om recht te doen, overigens zonder de traditionele manieren overboord te gooien. Maar er is durf voor nodig. Denk aan de introductie van snelrecht of aan de rechter in de wijk. Buitenissig vond men dat eerst.’

Is het voor jullie belangrijk dat financiële dienstverleners een goed rapportcijfer geven, een 7,4?
‘Ja. Daarmee brengen ze tot uitdrukking dat wij ons werk professioneel en goed doen. Ze hoeven ons niet leuk te vinden, maar ze hebben bij voorkeur wel waardering voor de kwaliteit van ons werk. Je ziet dat bij consumenten ook: lang niet alle klachten worden in hun voordeel beslecht, maar desalniettemin geven ze Kifid met een 7,7 toch een heel mooi rapportcijfer. Daar blijkt vertrouwen uit.’

Wat was voor het bestuur in 2022 belangrijk?
‘Er is een gesprek geweest met minister van Financiën Sigrid Kaag. Daaruit bleek dat ze zeer goed op de hoogte is van ons werk. Ook hebben we ons als bestuur verdiept in het debat naar aanleiding van de initiatiefnota van kamerlid Alkaya. Een aantal wensen hadden we al ingewilligd, zo is de Commissie van Wijzen geschrapt. Die Commissie was een mogelijkheid voor de financiële sector om de Kifid-begroting ter discussie te stellen. Dat is nooit gebeurd, maar voor de beeldvorming was het verstandiger om de mogelijkheid te schrappen. In het verlengde daarvan ligt de discussie over de financiering van Kifid. Het argument dat Kifid door de branche wordt betaald is een beeld dat sommigen graag aanhalen om onze onafhankelijkheid ter discussie te stellen. Of je daarvan af bent als de financiering via het ministerie van Financiën loopt? Het zou kunnen, maar in geval van publieke financiering zal de minister de gelden waarschijnlijk ophalen bij de financiële dienstverleners en niet bij de belastingbetalers. Op die manier worden de toezichthouders AFM en DNB immers ook gefinancierd.’

“Kifid had in het begin een vrij sterke juridische klank, maar is steeds meer een probleemoplosser geworden.”

In 2021 kreeg Kifid er nieuwe activiteiten bij. Hoe is dat in 2022 gegaan?
‘Eind 2021 zijn de BKR-zaken erbij gekomen. En die ruim 400 behandelde BKR-zaken hebben we in 2022 heel goed kunnen inpassen. We hebben ook een loket waar ondernemers klachten over hun bancair krediet of alternatieve financiering kunnen indienen. Er is nog discussie in de Kamer over in welke mate ondernemers ook met andere financiële klachten bij Kifid terecht zouden moeten kunnen. Vooralsnog gaat de minister dat niet wettelijk regelen.’

‘In het kader van de Wet toekomst pensioenen moet de minister een buitengerechtelijke geschillenbeslechter aanwijzen. In 2023 zal duidelijk worden of Kifid daar een rol in gaat spelen. Om hoeveel klachten dat potentieel zal gaan is nog totaal onbekend.’

Zou Kifid genoeg mensen kunnen aantrekken?
‘Dat denk ik wel, al wordt het een uitdaging wanneer we in een korte periode heel veel juristen moeten werven. Maar dit is ontzettend leuk en boeiend werk. We hebben goede arbeidsvoorwaarden waarin nu ook het hybride werken is verankerd. En de organisatie functioneert uitstekend onder leiding van Eveline Ruinaard.’

Bestuurslid Bart Combée werd opnieuw benoemd, waarom was dat nodig?
‘Bart Combée is in 2020 benoemd tot bestuurder van Kifid. Hij had daarvoor bij de Consumentenbond gewerkt en bij zijn benoeming bij Kifid is collectief over het hoofd gezien dat de Consumentenbond financiële producten aanbiedt waarover consumenten een klacht zouden kunnen indienen bij Kifid. De benoeming in 2020 voldeed daarmee niet aan de statutaire afkoelingsperiode van drie jaar en was ongeldig. We hebben dat proces dus opnieuw moeten doorlopen en opnieuw ter goedkeuring voorgelegd aan de minister. Zij heeft ingestemd met de benoeming van Bart Combée tot bestuurder per 1 augustus 2022.’

Wat brengt 2023 de bestuurstafel?
‘We verwachten een besluit over de Wet toekomst pensioenen. We willen onze kerntaak, de voortvarende behandeling van financiële klachten, waar we vijftien jaar hard aan hebben gewerkt niet in gevaar brengen. We zullen dus vast moeten stellen onder welke voorwaarden Kifid deze pensioenklachten zou willen en kunnen binnenhalen. Ik hamer niet voor niets altijd op de behandeltijden. Kifid maakt nu over vrijwel de hele linie mooie behandeltijden waar. Daar komt bij dat we het percentage klachtzaken afgerond binnen de wettelijke ADR-termijn in 2022 wisten te verbeteren van 86 naar 94 procent. Dat moeten we niet kwijtraken.’

‘Het thema ‘inherente ongelijkheid tussen de consument en de dienstverlener’ blijft onze aandacht houden. Dat verplicht ons om in het proces die ongelijkheid zoveel mogelijk op te heffen. Door de taal die we spreken aan te passen, door steeds het proces uit te leggen, door de inzet van onze secretarissen, enzovoort. In de opinie van professor Olha Cherednychenko die begin 2023 is verschenen, stelt zij voor om nog meer te doen om die procedurele rechtvaardigheid te vergroten. Wij gaan met alle stakeholders in gesprek over deze opinie, en ook hier geldt dat andere manieren van geschillenbeslechting mogelijk bij kunnen dragen aan die ervaren rechtvaardigheid.’

Ralph Pans is sinds 1 januari 2017 voorzitter van het Kifid-bestuur.

Was:
  • Staatsraad bij de Raad van State (tot 1 februari 2022)

  • Wethouder, tevens locoburgemeester van de gemeente Zaanstad

  • Burgemeester van de gemeente Rosmalen

  • Burgermeester van de gemeente Almere

  • Secretaris-generaal van het ministerie van Verkeer en Waterstaat

  • Directievoorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG)